یادمان های تاریخی و جهانی فارس میزبان میهمانان نوروزی
استان فارس در بسیاری از زمان های سال به ویژه ایام نوروز میزبان گردشگران و مسافران بسیاری است که هر ساله همزمان با ایام تعطیلات نوروز حضور هزاران نفر از مسافران و گردگشران نوروزی برای بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی به این استان سفر می کنند.
استان فارس به عنوان پایتخت فرهنگی ایران زمین و بهره مندی از آثار منحصر به فرد فرهنگ، تمدن و تاریخ فرصت ارزشمند و جذابی را برای گردشگران و مسافران این استان فراهم کرده است که مورد اقبال گردشگران داخلی و خارجی است.
وجود آثار دوره های تاریخی قبل از اسلام از جمله دوره های هخامنشی وساسانی دراستان فارس و همچنین آثار دوره های تاریخی بعد از اسلام به ویژه آثار تاریخی دوره زندیه و قاجاریه، امکان گردشگری را برای مسافران و میهمانان نوروزی در استان فارس فراهم کرده است.
وجود آرامگاه شاعران پارسی گو، غزل سرای نامی حافظ لسان الغیب شیرازی و استادسخن سعدی شیرازی درشیراز هرساله میزبان میلیون ها نفر از میهمانان و مسافران نوروزی است.
آرامگاه حافظ شیرازی که از آن باعنوان بنای حافظیه یاد می کنند، پس از گذشت هفت قرن همچنان الهام بخش علاقه مندانی است که ازسراسرجهان به زیارت خاک خواجه شیراز می آیند.
آرامگاه سخن سرای نامی شیخ اجل سعدی شیرازی درشیراز نیز جایگاه ویژه ای درمیان یادمانهای فرهنگی ودیدنی فارس دارد.
ازجمله دیگرآثارباستانی وگردشگری کهن دراستان فارس، مجموعه های تاریخی تخت جمشید و پاسارگاد در شهرستان های مرودشت و پاسارگاد است که به ترتیب در فواصل 60و 110کیلومتری شمال شیراز قراردارند.
مجموعه تاریخی وکهن تخت جمشید که در فهرست میراث فرهنگی جهانی به ثبت رسیده، مجموعه ای ازکاخ های دوره هخامنشی است که بقایای سنگی آن اعجاب در آفرینش این اثرتاریخی رابه نمایش می گذارد.
کاخ تچر، کاخ صدستون، تالارشورا، دروازه ملل و پلکان سنگی تخت جمشید که میهمانان را به سمت این بنای کهن رهنمون می کند، نمونه ای ازتاریخ وتمدن ایرانی و یادآورغرورملی و پیشینه پر افتخار ایرانیان است.
مجموعه تاریخی پاسارگاد و آرامگاه کورش نیز در شهرستان پاسارگاد در فهرست آثار تاریخی جهانی به ثبت رسیده و چشم نوازگردشگران ومسافران است .
این کاخ شامل تالاری بزرگ باهشت ستون سنگی ،چهارایوان درچهار سمت واتاق هایی دردوگوشه بوده است .
درقسمت شرقی کاخ بارکوروش ، کاخ عبادتگاه پاسارگاد قراردارد که مشتمل برتالاربزرگ هشت ستونی بوده که برهریک از جوانب شمال ، شرق و غرب آن درگاهی قرار داشته است .
نقش های تاریخی رجب و رستم نیز در کنار مجموعه تاریخی پاسارگاد، مجموعه ای کهن از تاریخ وتمدن پارسی رابه نمایش گذاشته است .
در شمال تخت جمشید، نقش هایی از اردشیربابکان و شاپوراول درپس رفتگی کوهستان حجاری شده که به نقش رجب معروف است واین نقش دارای سه تصویر برجسته از اردشیربابکان ، شاپوراول ،علامت خاندان او و شخصیت های بزرگ دوره اردشیراست .
در امتداد نقش رجب و در انتهای کوهستان حاجی آباد ، آثارتاریخی مهمی ازدوره های عیلامی ،هخامنشی وساسانی وجود دارد که نقش برجسته های مربوط به دوره ساسانی درپایین کوه ، آرامگاه های شاهان هخامنشی بربالای کوه و بنای سنگی چهارگوش (کتیبه زردشت ) درسمت راست آن ازجمله این آثاراست .
کاخ اردشیر بابکان نیزبنایی بزرگ و سنگی است که دارای سه گنبد ،ایوان ها، دهلیزها واتاق های متعدد بوده که همچنان بخش هایی ازآن پابرجاست .
این کاخ که درنزدیکی شهرمرودشت قراردارد در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است.
عمارت باغ ایلخانی از ابنیه های تاریخی شهر شیراز است که توسط محمدقلی خان ایلخان قشقایی احداث شده و در محله میدان شاه نزدیک بقعه بی بی دختران شیراز واقع شده است .
عمارت کلاه فرنگی درباغ نظر شیراز نیز با انبوه درختان سربه فلک کشیده سرو و نارنج درسال های پیش از سلطنت کریم خان زند احداث شده است و چشم نواز میهمانان ومسافران است درمیان این باغ عمارت هشت ضلعی بسیارزیبایی وجود دارد که به کلاه فرنگی شهرت یافته و به دستورکریم خان بنا شده است .
کاخ آینه کاخ دختر نیز در اعماق دره ای ژرف و در نزدیکی روستای رستاق ازتوابع داراب فارس واقع شده و از سه طرف در محاصره کوه است و مناظر شگرفی را به نمایش گذاشته است .
آتشکده ها و پرستشگاه های باستانی نیزبخش هایی از میراث فرهنگی استان فارس است که پذیرای میهمانان و مسافران است .
آتشکده هخامنشی حاجی آباد از جمله آتشکده های فارس است که در کمترین فاصله از محوطه نقش رستم مرودشت در دو سوی کوه حاجی ، قرار دارد و شامل دو برج سنگی کوچک متعلق به دوران هخامنشیان است .
آتشکده فیروزآباد از دیگر آتشکده های موجود در این استان است که نمای آن از سنگ های بزرگ خوش تراش ساخته شده و روی صفحه ای قرارداشت که بر بالای آن یک سکوی چهار طاقی احداث شده بود.
آتشکده بزرگ جره یکی از پنج آتشکده ای بود که مهرنرسی در نقاطی مابین کازرون تا فراشبند بنا کرده بود و درازای هر پهلوی این آتشکده بیش از14 متراست وقدمت آن به دوره ساسانیان می رسد.
آتشکده پاسارگاد مرودشت در فاصله یکهزار و 500متری کاخ اختصاصی کوروش ، در قسمت شرقی دشت مرغاب ،قراردارد و شامل دوتخته سنگ بزرگ سفید درمجاورت تپه کوتاه خاکی به فاصله 9متراژ یکدیگر است .
آتشکده آذرخش و آتشکده آذرجو در داراب ،آتشکده کنارسیاه و ویرانه های آتشکده فیروزآباد ، آتشکده قدمگاه درجهرم ، حفره های آتشدان (پوره های آب بخشان ) در کوهستان نقش رستم، آتشکده کاریان، آتشکده صمیکان در شیراز و آتشکده فراشبند در فیروزآباد، از دیگر آتشکده های موجود در استان فارس است .
درشمال غربی منطقه فهلیان ممسنی و درجنوب روستای سه تلون در20 کیلومتری شمال غربی نورآباد، برفرازکوه کورنگون آثارحجاری شده معروف به نقاره خانه جلب توجه می کند که قدمت این آثار به قرن سوم پیش ازمیلاد می رسد.
نقش شاپور نیز در تنگ چوگان نزدیک کازرون از بقایای شهری آباد بر جای مانده است و درآن روی دیواره کوه در دوطرف رودخانه ، نقش هایی حجاری شده است .
علاوه بر این آثار تاریخی و کهن غارشاپور و شهرتاریخی بیشابور در شهرستان کازرون نیز مناظری بدیع از آثار تاریخی و میراث فرهنگی دارد که گردشگران رابه سوی خود فرامی خواند.
**بازارهای قدیمی فارس نیز که در شهرهای مختلف این استان قرار دارد ، بخشی از دیدنی های نوروز را برای مسافران و گردشگران به نمایش می گذارد.
بازار قیصریه در شهرقدیم لار، در زمان شاه عباس صفوی ساخته شده و در شمار آثار و میراث فرهنگی به ثبت رسیده است .
بازاروکیل شیراز در محله درب شاهزاده جنب مسجد جامع وکیل ، واقع شده ومشتمل بر یک رشته حجره های شمالی - جنوبی ویک رشته حجره های شرقی -غربی است که در وسط بازار توسط چهارسویی بزرگ ، بر یکدیگر عمود شده و دارای پنج در بزرگ است .
زیبایی و معماری خیره کننده ،عرض زیاد، وسعت و طاق های ضربی مرتفع آن که به منظور تهویه هوا ساخته شده، از ویژگی های این بازاراست و دریچه هایی که درزیرسقف آنها ساخته شده ، هوا و نور کافی بازار را تامین می کند.
بازار نو شیراز، ازدیگر بازارهای قدیمی استان فارس است که دراواخر دوره قاجار ساخته شده است .
قلعه ها و ارگ های فارس نیز دیدنی و شگرف است و بازدیدکنندگان زیادی در ایام نوروز از آنها دیدن می کنند.
قلعه دختر فیروزآباد برفرازکوهستانی مشرف به رودخانه تنگ وجلگه فیروزآباد قرار دارد و ازسده سوم میلادی باقی مانده است .
نقشه و وضعیت ساختمانی آن ازجمله جاذبه های جهانگردی فارس است و بازدیدکنندگان رابه قلعه بالای کوهستان می رساند.
قلعه استخر مرودشت بربالای کوه استخر درانتهای شمال غربی جلگه مرودشت قرار گرفته است واز آثار دوران عضدالدوله دیلمی است .
در این قلعه، استخری بزرگ احداث شده بود و اکنون نیز درخت سروچند صدساله ای در کنار بقایای استخردرمیان ویرانه های ابنیه سنگی قلعه سربه فلک کشیده است .
ارگ کریمخانی شیراز نیز که درواقع اندرونی و قصرسلطنتی سلسله زندیه بوده ، به شکل قلعه آجری با دیواره های بلندساخته شده که درهرچهارگوشه آن برجی بزرگ برپاست.
** همچنین وجود بقاع متبرکه و مرقد امامزادگان شریف در شیراز از جمله آستان قدسی حضرت احمدابن موسی شاهچراغ (ع )،مرقدحضرت سیدعلاء الدین حسین(ع )،مرقد حضرت سید میرمحمد(ع )، مرقدحضرت علی ابن حمزه (ع )، امامزاده اسماعیل (ع ) و دیگرقبور امامزادگان زمینه زیارت میهمانان نوروزی را در استان فارس و شیراز فراهم کرده است.
مساجد استان فارس نیزمجموعه ای دیدنی وتاریخی است که هر کدام از آنها نشانگر زیبایی روح پرستشگر وعرفانی اهالی فارس است .
مسجد وکیل شیراز که به نام مسجد سلطانی وکیل نیزمعروف است ، از آثار پر ارزش دوره زندیه به شمارمی رود که ساخت آن درسال 1152هجری - خورشیدی به پایان رسیده وصحن مسجد با مساحتی معادل سه هزار و 600مترمربع باتخته سنگ های بزرگ فرش شده است .
شبستان آن ، دو هزارو700 مترمربع وسعت دارد وستون های سنگی بلند و یکپارچه و 48گانه آن باسقف ضربی و منبر یکپارچه مرمرین ،از شاهکارهای دوره زندیه به شمارمی رود.
مسجدنصیرالملک در انتهای خیابان لطفعلی خان زند شیرازقرارگرفته و به لحاظ معماری و بویژه کاشی کاری و مقرنس کاری بی نظیر و منحصربه فرداست .
جاذبه های تاریخی و طبیعی سرزمین کهن فارس با وجود آثاری مانند میانجنگل و چهل چشمه در فسا، دریاچه طشک – دریاچه بختگان و منطقه حفاظت شده بهرام گور در نی ریز، جنگل بناب در ارسنجان، آبشار و چشمه قهری در استهبان، دریاچه کافتر و تنگ براق در اقلید، غار سنگ شکنان و چشمه بونیز در جهرم و آبشار فداعمی و غار سهلک در داراب پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بیشماری است.
آبشار مارگون - پیست اسکیت سپیدان - تنگ تیزآب - چشمه شش پیر و چله گاه در سپیدان، چشمه ابوالمهدی در سیوند، دریاچه مهارلو- قلات-هفت برم- پارک ملی 46 هکتاری بمو در شیراز، دریاچه پریشان در کازرون، بهشت گمشده در مرودشت، تنگ بوان و آبشار پاقلعه در ممسنی، آب گرم آب باد در لامرد از دیگر جاذبه های چشم نواز گردشگری طبیعی فارس است که چشم و روح گردشگران را نوازش می کند.
** میزبانی شایسته از زائران و گردشگران فارس در نوروز 95
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در ستاد تسهیلات سفر استان فارس برنامه های مناسب و مدونی برای معرفی چهره شایسته و ظرفیت های مختلف گردشگری و زیارتی استان در ابعاد مختلف پیش بینی شده است.
مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس گفت: با هدف آشنایی هر چه بیشتر میهمانان نوروزی با آداب و چگونگی برگزاری مراسم نوروزی در این استان، آیین نوروزگاه در چندین مکان فرهنگی و یادمان تاریخی شیراز و فارس برگزار می شود.
امیری افزود:آیین نوروزگاه با همکاری انجمن های مردم نهاد از دوم تا هفتم فروردین 96 همزمان با شیراز در اماکن تاریخی چند شهرستان از جمله در مرودشت در مجموعه جهانی تخت جمشید، پاسارگاد، لارستان، نی ریز، کازرون، نورآباد ممسنی، فیروزآباد و آباده برگزار می شود.
وی، با اشاره به اینکه آیین نوروزگاه در شیراز در مجموعه تاریخی و فرهنگی سعدی برگزار می شود، اظهار داشت: در قالب این آیین، نمایشگاه هایی از شیرینی های سنتی و صنایع دستی شیراز، سفره هفت سین، اجرای نمایش هایی با عنوان کوسه بر نشین، میر نوروزی، عمو نوروز، عیدن بردن برای عروس، همچنین مراسم حافظ و شاهنامه خوانی، مراسم چهارشنبه آخر سال که شامل سنت فالگوش و شکستن کوزه است، برگزار خواهد شد.
امیری ادامه داد: همچنین مراسم موسوم به آب تنی در قنات سعدی، چگونگی آداب زیارت حرم مطهر شاهچراغ (ع)، نمایش عروسکی جی جی ویجی، نمایش عروسکی مینا و نمایش بهاریه خواندن کودکان، بخش دیگری از برنامه هایی است که در قالب آیین نوروزگاه در شیراز اجرا می شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس بیان کرد: در بخش اطلاع رسانی عمومی نوروزگاه سال 96، پخش فیلم های کوتاه از آداب و رسوم نوروز شهر شیراز، نمایش برگزیده ای از برنامه های نوروزگاه سال 95 و همچنین نمایش فیلمی از آداب و رسوم کشورهایی که در ثبت جهانی نوروز با ایران مشترک هستند نیز پیش بینی شده است.
امیری گفت: توزیع کتابچه ها ویژه نوروز در بین مردم از دیگر برنامه های جانبی نوروزگاه 96 در شیراز است.
وی، آیین فرهنگی نوروزگاه را در ارتقا و تقویت ارتباط اقوام با یکدیگر بسیار موثر دانست و با اشاره به استقبال گسترده مردم از این آیین در سال گذشته گفت: در آیین نوروزگاه سال 95، مراسم عروسک مینا، نمایش عروسکی جی جی ویجی و آب تنی در قنات سعدی در فهرست آثار ناملموس ملی کشور به ثبت رسیدند.
او اظهار داشت: با توجه به غنای استان فارس در زمینه یادمان های تاریخی، فرهنگی و گردشگری و به سبب ثبت 53 اثر ناملموس در این استان، می کوشیم تمام فرهنگ و سنن با شکوه گذشته را برای نسل جوان به نمایش درآوریم.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید نیز به ایرنا گفت: طبق هماهنگی های انجام شده، مراسم تحویل سال 1396 در تخت جمشید برگزار خواهد شد.
مسعود رضایی منفرد افزود: آمار بسیار بالایی از گردشگران نوروزی، در لحظه تحویل سال در مجموعه تخت جمشید خواهند بود، با توجه به این موضوع، مراسم تحویل سال (در صورت مساعد بودن وضعیت جوی) در محوطه ورودی تخت جمشید، با اجرای برنامه های فرهنگی برگزار و سفره هفت سین برپا خواهد شد.
تخت جمشید حدود 60 کیلومتری شمال شیراز واقع شده است.
هنگام تحویل سال 1396 طبق تقویم رسمی ساعت 13 و 58 دقیقه و 40 ثانیه دوشنبه 30 اسفند 1395 است.
رضایی منفرد ادامه داد: برنامه های متنوعی برای بهتر رفاه گردشگران و مسافران نوروزی در نظر گرفته شده که از آن جمله می توان به استقرار 100 نفر راهنمای افتخاری و کارگروه های تخصصی است که در ایام نوروز آماده ارائه خدمات به گردشگران خواهد بود.
وی ساعات بازدید از مجموعه های هخامنشی نقش رستم، نقش رجب، تخت جمشید را در تعطیلات نوروزی از ساعت 8 صبح به صورت یکسره تا 17:30 اعلام کرد.
استان فارس هر ساله به دلیل برخورداری از آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی و جهانی فراوان یکی از مقاصد مهم گردشگری داخلی و خارجی در ایام مختلف سال به ویژه ایام نوروز است که سالانه صدها هزار نفر میهمان و گردشگر و مسافر نوروزی که در تعطیلات نوروزی به شیراز و استان فارس سفر می کنند بازدید از تعدادی از این بناهای تاریخی و یادمان های فرهنگی را در برنامه کاری خود دارند .