فرهنگ و هنر » میراث فرهنگی و گردشگری
کد خبر : 31
۲۲:۵۲:۱۲ - جمعه ۱ بهمن ۱۳۹۵
سجاد شکری؛

چشمه رسول الله (ص)، جاذبه گردشگري در هم تنيده با فرهنگ اقليد

چشمه رسول الله (ص)، جاذبه گردشگري در هم تنيده با فرهنگ اقليد

یک پژوهشگر اسطوره شناسی و مدرس دانشگاه بر این باور است که چشمه رسول الله (ص) در اقلید، جاذبه ای گردشگری است که با فرهنگ و تاریخ زندگی مردم در این منطقه واقع در شمال استان فارس در هم تنیده است.
سجاد شکری شنبه در گفت و گو با ایرنا درباره اهمیت آب برای مردم اقلید گفت: در اقلید از ادوار کهن تا امروز آب موجودیتی مقدس و دارای سرشتی جادویی و درمان بخش داشته است. 
وی اظهار کرد: از جمله این آب ها در همسایگی امروز اقلید، چشمه ای است که امروزه با نام مقدس رسول الله(ص) شهرت یافته است و نام دیگر آن نیز رودخانه 'شکاب' است. 
این مدرس دانشگاه فرهنگیان اقلید افزود: چشمه رسول الله(ص) اقلید بر اساس آثار سنگی موجود و همچنین موقعیت حساس آن هویتی پیشا تاریخی دارد.
شکری ادامه داد: با توجه به تغییراتی که بشر در ادوار کهن و پیش از اسلام در این چشمه از نظر ساخت و ساز سنگی و مسیر خروج و هدایت آب چشمه داشته است به آسانی می توان به اهمیت این چشمه در زندگی تاریخی و آیینی ساکنان اقلید پی برد.
مدرس دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز در ادامه به تپه ای تاریخی به نام تل قلات که در نزدیکی این چشمه واقع شده است و آثاری خاص و منحصر به فرد از ادوار باستانی به ویژه عصر ساسانیان نظیرحوضچه دختر گبر،کتیبه سنگی،و استودان(استخوان دان)در آن موجود است، اشاره کرد. 
وی گفت: نزدیکی و جغرافیای ممتاز اقلید در نقشه تاریخی و دینی امپراطوری های هخامنشی و ساسانی به عنوان یکی از بلوک ها (ولایتهای مستقل)،این تپه باستانی حکایت گر و کانون انجام بسیاری از مناسک دینی مربوط به زندگی آن جهانی و آیین های خاص مذاهب پیش از اسلام بوده است.
او ادامه داد : با توجه جایگاه ویژه آب در ادیان کهن ایران، این چشمه در آن دوران کانون برگزاری تجمعات مهم دینی،سیاسی و جشن های تقویمی فراوانی بوده است.
شکری می گوید : آثار گود برداری، حفاری و حجاری کوه با ابزار فلزی چون چکش و قلم و وجود تکه سنگهای سنگین با برش منظم و هندسی و تخت گاه های مسطح سنگی و برش دایره ای و دقیق بخشی از کوه محل خروج آب چشمه همگی گویای اهمیت و جایگاه این آب مقدس در ادوار هخامنشی و ساسانیان می باشد.
این مدرس دانشگاه افزود: این چشمه با آثاری از این دست مانند 'سراب ناوه کش' در شهرستان چگنی لرستان متعلق به دوره ساسانی،'گرداب سنگی' خرم آباد از دوره ساسانی،'سراب نیلوفر' و 'طاق بستان' کرمانشاه متعلق به عصر هخامنشیان است که همگی با نام چشمه های آب مقدس در منابع ذکر شده اند. 
شکری ادامه داد: آثار سنگی به جای مانده مانند سنگ دلدل در کنار این چشمه نشان می دهد که محلی برای نرم نمودن حبوبات و غله جهت پخت آش های مقدس توسط زنان و دختران بدون حضور مردان وجود داشته است که قدمت آن به 9 هزار سال پیش از میلاد بازمی گردد. 
این پژوهشگر اظهار کرد: همیشه کشیدن و برداشت آب از چشمه و قنات بر عهده زنان بوده است و در دایره چنین زندگی ای مادر نقش آفرین اصلی آیین های مقدس مربوط به آب را داشت. 
شکری با بیان این که با ورود اسلام به ایران حرمت و قداست آب از دین زرتشت در دین اسلام نمود دیگری پیدا کرد و عمومیت یافت، گفت: قداست آب این بار با استفاده از بن مایه های فرهنگ اسلامی پاس داشته شد و در باور ایرانیان شیعی مذهب آب کابین مهر بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) قلمداد شده که همچون گذشته آن را نمی آلودند و از کسی دریغ نمی داشتند.
وی با اشاره به اهمیت آب در قرآن کریم تصریح کرد: در قرآن کریم هشت آیه به صورت مستقیم و بیش از  60 آیه به صورت غیر مستقیم درباره آب وجود دارد و نیز در احکام اسلامی آب جایگاه ممتازی دارد .
این پژوهشگر گفت: در ادوار اسلامی آب چشمه رسول الله(ص) با جایگاهی رفیع ، نماد پاکی و طهارت و لطف خداوندی به حیات خود ادامه داد و همچنان شاهد برگزاری مناسک و آیین هایی بوده است و ازسویی دقیق ترین محاسبات تقسیم آب جهت آبیاری مزارع و باغ ها در این چشمه صورت گرفته است.
شکری با اشاره به اینکه امروزه این چشمه اساطیری به همت شهرداری اقلید به تفرجگاهی زیبا تبدیل شده است، گفت: امیدواریم در کنار ساخت و سازهای انجام شده ناخواسته سبب تخریب و از بین رفتن این سند فرهنگی و تاریخی عظیم در حوزه مردم شناسی اقلید نشویم.

خبرنگار: سید مهدی مرتضوی